Ναρκισσισμός

1DCD4C18-6C08-43E2-87A6-F7A52AAEF334
Ένα από τα χαρακτηριστικά πρόσωπα στην Ελληνική Μυθολογία ήταν ο Νάρκισσος. Ένας ωραίος νέος της Βοιωτίας, γιος της Νύμφης Λειριώτης και του ποταμού Κηφισού, χάριν του οποίου και αναπτύχθηκαν πολλές παραδόσεις.
Η γνωστότερη και περισσότερο διαδεδομένη παράδοση για τον Νάρκισσο είναι η παρακάτω, που οφείλεται στον Οβίδιο, από το έργο του «Μεταμορφώσεις»: Σύμφωνα με αυτή, ο ωραίος Βοιωτός νέος, απασχολημένος να θαυμάζει την καθ’ όλα άριστη σωματική του διάπλαση στις όχθες ενός ποταμού, στα νερά αυτού, δεν έδωσε καμία προσοχή ή δεν ανταποκρίθηκε στον εκδηλούμενο έρωτα της Νύμφης Ηχούς, η οποία και συνεχώς τον καλούσε. Αποτέλεσμα ήταν η μεν φωνή της Ηχούς να εξασθενεί συνέχεια, με τρόπο ώστε να ακούγονται μόνο οι τελευταίες συλλαβές του ονόματος του, και να σβήνει, ο δε Νάρκισσος να πεθαίνει αυτοθαυμαζόμενος στο νερό του ποταμού που το χρησιμοποιούσε ως κάτοπτρο.
Συγκεκριμένα ο Νάρκισσος στη θέα αυτή του προσώπου του, λέγεται πως τόσο πολύ θέλχθηκε, που θέλησε βυθίζοντας το βραχίονα του στο νερό να τη συλλάβει. Επειδή όμως παρά τις προσπάθειές του δεν το κατόρθωνε, παρέμεινε στη θέση αυτή αυτοθαυμαζόμενος μέχρι που υπέστη μαρασμό και πέθανε. Στη θέση εκείνη μετά από λίγο φύτρωσε το ομώνυμο άνθος, ως σύμβολο της φθοράς και των χθόνιων θεοτήτων.

Ο Νάρκισσος της μυθολογίας έδωσε το όνομα του σε αυτό που σήμερα αποκαλούμε ναρκισσισμό.

Ναρκισσισμός:
• η αυταρέσκεια σε υπερβολικό βαθμό, ο ακραίος αυτοθαυμασμός.
• η έλξη του ατόμου προς τον ίδιο του τον εαυτό. Διακρίνεται σε πρωτογενή, οπότε είναι ένα φυσιολογικό μεταβατικό στάδιο της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης του παιδιού, και σε δευτερογενή, οπότε συνιστά μια παθολογική κατάσταση για τον ενήλικα.

Ναρκισσιστής θα μπορούσε να χαρακτηριστεί κάποιος ο οποίος παρουσιάζει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και διακατέχεται από ένα αίσθημα υπεροψίας. Συνήθως έχει φαντασιώσεις απεριόριστης επιτυχίας, ομορφιάς και απαιτεί τον θαυμασμό των άλλων. Θεωρεί τον εαυτό του μοναδικό, ξεχωριστό και αισθάνεται πως «κανείς δεν τον καταλαβαίνει», πέρα από τα άτομα τα οποία θεωρεί επίσης ξεχωριστά.
Ένας ναρκισσιστής ζητά συχνά ιδιαίτερη μεταχείριση και αντιμετώπιση και παρουσιάζει χειριστικές συμπεριφορές εκμεταλλευόμενος τους άλλους, προκειμένου να επιτύχει τον σκοπό του. Δεν τον αφορούν τα συναισθήματα των άλλων, τα οποία συνήθως αγνοεί και έχει αλαζονική και υπεροπτική στάση, αναμένοντας όλοι να συμφωνούν με τις δικές του πεποιθήσεις. Συχνά φθονεί και αρνούμενος να δεχθεί αυτό το συναίσθημα, το προβάλλει στους άλλους με αποτέλεσμα να πιστεύει πως όλοι οι άλλοι τον φθονούν.
Η ναρκισσιστική διάθεση δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι τίποτα δεν μπορεί να τον τραυματίσει. Χρησιμοποιεί δηλαδή την αίσθηση παντοδυναμίας για να ξεφύγει από δύσκολες καταστάσεις που πάντα το φταίξιμο είναι των άλλων. Φυσικά αυτό αποτελεί ένα πλαστό σενάριο, όπου η έλλειψη ρεαλισμού είναι έκδηλη και γι’αυτό ορίζεται και ως παθολογική συμπεριφορά.

Ένα άτομο με παθολογικό ναρκισσισμό παγιδεύεται στην διαστρεβλωμένη εικόνα που δημιουργεί και προσπαθεί να προβάλλει ο ίδιος για τον εαυτό του. Ο πραγματικός του εαυτός διαφέρει από εκείνον που προσπαθεί να παρουσιάσει. Και αυτό είναι που μπερδεύει τους «απέξω». Η αδυναμία αποδοχής της ρεαλιστικής εικόνας του εαυτού του και των πραγματικών του αναγκών, είναι η πηγή του προβλήματος. Στην πραγματικότητα, είναι άτομο με χαμηλή αυτοεκτίμηση και η ναρκισσιστική συμπεριφορά του λειτουργεί ως αμυντικός μηχανισμός, ώστε να μπορέσει να κρύψει την βαθιά ντροπή και το αίσθημα κατωτερότητας που αισθάνεται.

Ένας νάρκισσος έχοντας υποστεί διάφορα πλήγματα στην πορεία της ζωής του, αδυνατεί να εκφράσει με υγιή τρόπο αυτό αυτό που νιώθει και δύσκολα θα ζητήσει βοήθεια γι’αυτό. Η πηγή της δυστυχίας του είναι η απομάκρυνση από την αλήθεια του εαυτού και της ύπαρξης του.

Σε μία εποχή όπου τα λάθος πρότυπα και η έλλειψη αγάπης κυριαρχούν στις ανθρώπινες σχέσεις, ο ναρκισσισμός κερδίζει έδαφος, αποξενώνει τους ανθρώπους και εμποδίζει την αληθινή και ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ τους.
Η συμβολή της κοινωνίας, όπου το υλιστικό πρότυπο και η ιδεολογία του φαίνεσθαι έχει καθιερωθεί στην κοινωνική συνείδηση των ανθρώπων ως μέσο αυτοπροσδιορισμού τους, είναι καθοριστική. Το γεγονός αυτό οδηγεί το άτομο με ναρκισσιστικά στοιχεία όχι μόνο να επιβιώνει αλλά και συνεχώς να καλλιεργεί έναν δίχως τέλος ναρκισσιστικό εαυτό.

🤝🏻Αγγελική Τσαγκαράκη | Ψυχολόγος
📍Ν.Καζαντζάκη 13 | 71202 | Ηράκλειο Κρήτης
📞2810 226993

📩 angeliki.tsagkaraki.info@gmail.com
🌐www.angelikitsagkaraki.com

Κοινοποίηση

Σχόλια